Bu kitabın olağandışı bir durumu var. Şöyle ki genelde bir yazar kendi dilinde yazar sonra başka bir başka bir dile çevrilir. Oysa bu kitapta durum tam tersinedir. Bu kitap İstanbul'da toplanmış lTI'nin (Uluslararası Tiyatro Enstitüsü) büyük kongresi için benden istenen iki kitaptan biridir. Birinci kitap İngilizce yazılmıştı ve Kongre'ye yetişemez kaygısıyla sonundan kitabın üçte biri çıkarılmıştır. Fransızca yazılan bu kitaba gelince dizilmesine karşın baskısının kongreye yetişemeyeceği düşüncesiyle vazgeçilmiştir. Bu metin elimde kalmış, basılması için herhangi bir girişimim olmamıştı. Dost Kitabevi Yayınları bu kitabı yayınlamak istiyordu. İyi çeviri yapamayacağım için, kitabı yeniden yazmak içinse vaktim olmadığından eski bir öğrencim şimdi de dostum Şehsuvar Aktaş kitabı çevirdi; benim yapabileceğimden çok daha iyi bir iş yapmış. Ufak tefek eklemelerle sonuna iki de ek bölüm koydum. Bu küçük ve iddiasız kitap, bildiğim kadarıyla henüz bütünüyle hiç araştırılmamış olan oldukça kapsamlı bir konuyu ele almaktadır. Bundan kırk yıl önce Rockefeller Vakfı, Amerika Birleşik Devletleri'nde tiyatro ve bale üzerine araştırmalar yapmam için bana süresi bir yılı aşan bir burs vermişti. Turquerie'ler (Türkleri ya da doğu yaşamını konu alan sahne yapıtları) üzerinde çalışma tasarısı ilk kez orada oluştu ve bu türden bir araştırmaya başlamanın en iyi yolunun bütün Avrupa'nın kitaplıklarına ve belgeliklerine dağılmış olan kaynakların derinliğine bir incelemesine girişmek olduğunu düşündüm. Çağlar boyunca turquerie'lerle ilgili malzemeyi derlemek amacıyla başlıca Avrupa kentlerinin kitaplıklarını dolaştım. Bu araştırmanın sonucu öngörülenden daha verimli oldu. İlk kitabımı 1958'de yayınladım, bale gösterimlerindeki Türkleri konu alıyordu ve başlığı Gönlü Yüce Türk'tü. Daha sonra, İtalyan turquerie'leri üzerine ikinci bir kitap ve bu arada, konuyla ilgili birçok makalem yayınlandı. Türkçe yayınladığımız kimi veriler, bu kitapta yeniden ele alındı, tümüyle gözden geçirildi.

---