| Yazar | : | Nazım Hikmet |
| İsbn | : | 975418156x |
| Yayın Tarihi | : | Nisan, 1992 |
| Dil | : | Türkçe |
| Sayfa Sayısı | : | 143 |
| Ölçü | : | 13,5 x 19,5 cm |
| Yayınevi | : | Adam Yayınları |
Kırmızı fesli, mavi püsküllü Müslüman Faslı nefer... Kolunu şöyle bir asırların arkasına salsan, önlerinde din bayraklarını, günlük kokulu salipleri taşıyan din ordularını, Katolik Kilisesi'nin Müslüman kanına susamış rahiplerini görürsün. Engizisyon mahkemelerinde lokma lokma doğranan babalarının cesetlerini görürsün.
Kırmızı fesli, mavi püsküllü Müslüman Faslı nefer... Asırların içine soktuğun elinle, tarihin devirlerini bir karıştırsan, Endülüs hazinelerini yağma eden İspanyol şövalyelerinin hala başının üstünde salladıkları derebeylik kılıçlarını görürsün.
Dün, senin muazzam medeniyetini yıkan, seni toprağının üstünde köle yapan din orduları, kral orduları, Malaga şarabıyla sarhoş olan kâşanelerin sahipleri, bugün Cumhuriyet'in halk ordularını esir etmek için, Katolik Kilisesi'ni kurtarmak için harp ederken, sen de ön saftasın. Bir şehrin, hatta bir devrin medeni terakkisi bir cepheden nakil vasıtalarıyla ölçülür.
Hayvan, ilk insan cemiyetinin vasıtasıdır. Kervan, kağnı, araba, Ortaçağın.
Otomobil, tramvay, otobüs, kamyon, medeni devrin vasıtalarıdır.
İnsanın nakil vasıtası olarak kullanılması hangi devre aittir? Bu sual, cevaptan uzaktır. İnsanla hayvan arasında tabii bir münasebet bulunabilir. İnsanla hayvan arasında içtimai bir münasebet, ancak geri bir teknikle yürüyen, insanın hayvan gibi istismar edildiği ülkelerde bulunabilir. Türkiye, iktisadi, içtimai, zirai 'ileri teknik' kurmak ateşiyle yanıyor.
Bunun içindir ki, eşeğin ve hayvanın yük taşımasını men ediyor. Yasak, kanun olarak çok kuvvetlidir. Fakat hayat ve imkân kanundan da kuvvetli. Kanunu, yasağı hayata uydurmak için pratik imkânlarını da beraber yaratmak lazım. Eşek yük taşımayacak... İnsan sırtı özel bir semer vazifesi görmeyecek... Ne zaman?
Medeni memleketlerin tatbik ettiği tekniği, usulleri hayatımıza tatbik edebildiğimiz gün... El arabaları, ekspres teşkilatları, eşyaları kamyonlarla, bir taraftan ötekisine, millerle mesafe uzaklara bir telefonla nakledebildikleri zaman... Yasak, hayata girmek istiyorsa, bu teşkilatları da beraber yaratmalı…
