Aydıntepe Yeraltı Kenti: Bayburt'un kuzeybatısında dağlık yöredeki bucak merkezi Aydıntepe'de yer alan kent, tüf içerisinde, yüzeyden 2-2.5 mt. derinde başka yapı malzemesi kullanmadan ana kayaya oyulmuş galeriler, tonozlu odalar ve bu odaların açıldığı daha geniş mekanlardan oluşmaktadır. Yaklaşık 2 ile 2.5 mt. yüksekliğinde tonoz örtülü galeriler yer yer her iki yana genişlemektedir. Kareye yakın planlı odalar bu mekana açılmaktadır. Ayrıca gözetleme yerlerinin oluşturduğu havalandırma amaçlı konik biçimdeki deliklerin, galeri odalarını aydınlatmak için de kullanıldığı gözlenmektedir. Günümüzde kazı çalışmaları sürdürülen kent hakkında şu an ileri sürülen iki görüş vardır. Bunlardan birincisi kentin bölgede daha önce sözü edilen Halde kentine ait olduğu ve eski adı Hart (Aydıntepe) olan ilçenin isminin de "Halt"tan geldiği görüşüdür. Diğer görüş ise, Hart'ta bu yeraltı kentinden başka Geç Roma-Erken Bizans dönemleri arasında yer alan bir mezarın ortaya çıkarılması dolayısıyla, Hıristiyanlığın henüz yerleşmediği yıllarda bu bölgenin bir sığınak teşkil ettiği, Romalılar tarafından kovulan ilk Hıristiyanların bu bölgeye geldikleri ve sığındıkları, yeraltı kentinin de bu Erken Hıristiyanlık dönemine ait olabileceğini iddiasıdır.

---