Darülfünun Meşrutiyet ve mütareke dönemlerinde hep gündemde kalmış ve kendisinden çok şeyler beklenmiştir. Cumhuriyet'in başlangıcından itibaren aynı ilgi ve beklentiler artarak sürmüş, beklentilerin karşılanamaması sonucunda şiddetli eleştiriler de başlamıştır. Başta Mustafa Kemal Paşa olmak üzere hükumet de beklentiler içindedir. Bu dönemde hükumetin Darülfünun'a yaklaşımı destekleyici ve- sorunları çözücü bir çizgidedir. Mustafa Kemal Paşa 3 Mart 1923 günü yaptığı bir konuşmada, "Memleketin Darülfünun'a ve serbest meslekler hayatında takip edeceği yolu ve asri [çağdaş] bir zihniyetle idrak eden iyi bir Darülfünun heyetine [öğretim kadrosuna] ve bir hayli meslek ve fen adamlarına malik olduğumuzu kemal-i şükran ile tezkar edebiliriz [anabiliriz]." diyerek Darülfünun'u yüceltmektedir (Tanin, 4 Mart 1339 [1924]). Bu konuşmadan bir yıl sonra 1 Mart 1924'te TBMM'nin 2. dönem ı. toplantı yılını açış konuşmasında Darülfünun'un önemini dile getirmiştir. "Darülfünun'un mevcudiyet ve tekamülatına ve yüksek bir Darülfünun'un milletin terbiye-i umumiyesinde [genel eğitiminde], tekâmül-i medeniyesinde haiz olduğu kat'i tesirata bilhassa nazar-ı dikkati celbederim. Türkiye'nin terbiye ve maarif siyasetini her derecesinde, tam bir vuzuh ve hiçbir tereddüde mahal vermeyen sarahat ile ifade etmek ve tatbik etmek lazımdır. Bu siyaset, her manasıyla, millî bir mahiyette irae olunabilir."

---