Dünya medeniyetine Türklerin bir hediyesi olan 'Halı Sanatı' başından beri sıkı sıkıya Türklere bağlı olarak gelişmiştir. Esas maddesi yün olduğu için halı, koyun besleyen topluluklarla bağlantılıdır. Çok defa da Karakoyunlu ve Akkoyunlu Türkmenleri gibi Türk boylarına adını vermiştir. Türk Halı Sanatı'nın Pazırık halısı ile başlayan çok eski bir tarihe uzandığı tartışmalara konu olmuş, fakat yeni araştırmalarla bu durum daha iyi aydınlanmıştır. Pazırık kurganlarında bulunarak Leningrad Ermitage Müzesi'nde korunan at koşum takımlarında, Göktürk yazısı ile ağaç üzerine işlenmiş kitabeler keşfedilmiştir. Pennsylvania Üniversitesi'nden Türkolog Osman Nedim Tuna bunlarda birçok Türkçe kelimeleri okumuş olup aralarında bağlantı kurma yolunda gelişme sağlamaya çalışmaktadır. Böylece Pazırık kurganlarının Hun Türkleriyle bağlılığı belirlenmiş olmaktadır. Sir Aurel Stein'in Doğu Türkistan araştırmalarında ele geçirdiği 3. ve 4. yüzyıllardan kalma küçük halı parçaları arasında tek argaca düğümlü olanlardan başka baklavalardan ibaret geometrik örnekli bir parça da alternatif argaçlar üzerine bağlanmış Türk düğümü (Gördes) ile değişik bir teknik uygulanmıştır. Anadolu'da bu teknik Selçuklu devrine kadar uzanan eski bir gelenek halinde yaşatılmıştır. Türk ve İslam Eserleri Müzesi Env. 291 'deki yürük halısı (resim 19) sadece teknik olarak değil motifleri bakımından da bu eski geleneği devam ettiriyor. Anadolu'ya Oğuz boylarıyla getirilen bu geleneğe bağlı düğüm tekniği 19. yüzyıl ortalarına kadar yaşatılmıştır. Burada Gördes Türk düğümü değişik bir uygulama ile bazen her sırada bir atlamalı olarak değişen argaçlarla bağlanmaktadır. Şerare Yetkin'in araştırmalarına göre Berlin İslam Eserleri Müzesi'nde depoda bulunan 42 x 29,5 cm. bir halı parçası teknik ve motif bakımından (resim 19) yürük halısı ile çok benzerlik gösterir. Teknik ve desen bakımından benzer diğer iki halı Londra'da Lefevre and Partners tarafından geçen yıllarda satılmıştır. Amsterdam Rijks Museum ve Washington Textile Museum'da aynı motif ve teknik özelliklerle diğer iki halı daha bulunmaktadır...

---