Ticaret Tarihi, insanlar arasındaki alışveriş hareketlerinin zamanla geçirdiği safhaları araştırır; ticaret hayatının gelişmesindeki sebepleri ve engelleri belirtmeğe çalışır. Biz, bir çiftçinin ve bir sanatkârın, diğer insanlar için yaptığı hizmetleri kolayca takdir ederiz. Hâlbuki çiftçinin olmuş ürünlerini, fabrikanın bitmiş mallarını istenilen yere taşımak, arzu edildiği zaman dağıtmak da tüccarın işidir. Tüccar, çiftçi ve fabrikatör gibi malın şeklini değiştirmezse de, bunları dağıtmakla onlar kadar faydalı bir iş görür. Yeryüzü, tabiat zenginlikleri ve ticaret maddeleri bakımından sonsuz başkalıklar gösterir. Çeşitli bölgelerde elde edilen bu eşyadan ancak ticaret sayesinde bütün insanlar faydalanır. Ticaret hayatı sayısız engelleri yenerek bugünkü duruma gelmiştir. Her şeyden önce bizzat insanların zihniyet dediğimiz düşünme tarzı ticaretin gelişmesini güçleştirmiştir. Bugünün medeni insanı iş bölümünün, dolayısıyla ticaretin, lüzumunu takdir eder; gördüğü işi, yaptığı bir malı herhangi bir şeyle mübadele edeceğine emindir. Fakat iptidai insan böyle değildir. O bütün ihtiyaçlarını ya kendi çalışmasıyla yahut da kapmak ve çalmak suretiyle temine alışmıştır. Mübadele için yapılan teklifleri daima şüphe ile karşılar. Bundan dolayı ancak uzun tecrübelerden sonra insanlarda ticaret zihniyetini uyandırmak kabil olmuştur. Tabiat da ticaretin gelişmesini güçleştirmiştir. Uzak mesafelerin aşılması hiçbir zaman kolay olmamıştır. Gerek kara ve gerek denizdeki, son zamanlarda da havadaki taşıt yenilikleri, ticaret hayatında ve ticaret maddesinin mahiyeti üzerinde daima büyük bir rol oynamıştır. Pazara yayan giden bir çiftçi buğday yerine yağ götürmeyi tercih eder. Eski devirlerde ticaret alanının dar ve ticaret maddelerinin mahdut olması uzak mesafeleri aşmaktaki güçlükten ve ağır eşyayı taşıyacak vasıtaların azlığından ileri geliyordu. Ticaret hayatında yalnız zihniyeti ve tabiat güçlüklerini yenmek de kâfi gelmez; güvensizliği önlemek, gemi batması, soyulmak ve saire gibi kazaları da hesaba katmak icap eder. Bugünün tüccarı daima sigorta bedeli öder.

---