Mehmet Talat, 1874'te Edirne'de doğdu. Anılarında, Çingene asıllı olduğu yolundaki söylentileri cevaplandırırken, ailesi hakkında da bilgi vermektedir. Edirne Askeri Rüştiyesini bitirince, on sekiz yaşında Edirne Posta ve Telgraf Müdürlüğü'nde kâtiplikle hayata atıldı. Bu görevindeyken, Fransızcasını ilerletmek amacıyla, bir yıl kadar Alliance İsrailite okulunda Türkçe öğretmenliği yaptı. II. Abdülhamid'in baskı yönetimine son vermeye yönelik çalışmalara katıldığı için tutuklandı, üç yıl kalebentliğe mahkûm edildi. İki yıl sonra affa uğradı; 1898'de Selanik-Manastır arasında gezici posta memurluğuna atandı. Daha sonra Selanik Posta ve Telgraf Müdürlüğü kâtipliğine, 1903'te başkâtipliğe getirildi. Bu sıralarda Selanik Hukuk Mektebi'ne yazıldı, ikinci sınıfa kadar okudu. Talat Bey, 1906'da sonradan İttihat ve Terakki Cemiyeti'yle birleşecek olan Osmanlı Hürriyet Cemiyeti'nin kurucuları arasında yer aldı. Bu sıralarda bir Mason locasına da girdi. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin güç kazanıp yaygınlaşması yolundaki çalışmalarını sürdürdüğünden "Abdülhamid aleyhtarı faaliyette bulunduğu" gerekçesiyle Anadolu'ya sürgün edilmesine karar verildi. Ancak, Genel Müfettiş Hüseyin Hilmi Paşa'nın araya girmesiyle bu "ceza"dan kurtuldu. 1908'de İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra Edirne mebusu olarak Osmanlı Meclis-i Mebusanı'na katıldı. Meclis'te Birinci Reis Vekilliği'ne getirildi. Artık İttihat ve Terakki'nin önde gelen kişilerinden biriydi; giderek cemiyet ve fırkanın (partinin) lideri olarak seçkinleşecekti. Nitekim 1909 Temmuzunda Hüseyin Hilmi Paşa'nın kurduğu ikinci kabinede Dahiliye Nazırlığına (İçişleri Bakanlığı) getirildi. Ardından Said Halim Paşa kabinesine Posta ve Telgraf Nazırı olarak katıldı. Daha sonra Meclis'te İttihat ve Terakki Fırkası reisliğine seçildi. Çok geçmeden ikinci kez Dahiliye Nazırlığına atanacaktır. Bu yıllarda İttihat ve Terakki tam ve gerçek anlamıyla iktidar olma çabası içindeydi. Ancak Balkan Savaşı'ndaki yenilgiler, cemiyet ve partinin, yöneticilerinin bekledikleri ölçüde destek sağlamasını önlemekteydi...

---