Gerçekte Osmanlı'nın en büyük İstanbul Projesi, İstanbul'un Fethi'ydi tabii ki... Tüm diğer projeler, bu ana proje üzerine inşa edildi imparatorluk tarafından... Osmanlı, öylesine büyük coğrafyalarda hüküm sürdü ki, bu topraklarda oldukça renkli bir toplum mozaiğinin de kültürel mimarı oldu aynı zamanda. Düşünün, imparatorluk öyle bir hale geldi ki, Macaristan da Osmanlı'nındır, Bağdat da. Bu renkli coğrafyanın etkileşim içinde olması gayet tabiidir. Her dönemin içinde yaşattığı farklı diller ve beraberindeki kültürel zenginlik, Osmanlı vatandaşını diğer unsurlarla etkileşime zorlar. Üç kıtada farklı iklimlerde ve farklı kültürel kalıpların yaşandığı sınırları zorlayan Osmanlı, dünyadan haberdardır ve tüm yenilik ve gelişmeleri yakından takip etmektedir. Osmanlı, büyük bir teşkilat idi. Güçlü bir ordu kadar, yönetim teşkilatı, kültür, medeniyet, sanat, bilim, imar, iskan, musiki, tıp, eğitim ve daha birçok alanda yedi düvele rüştünü ispat etmiş bir medeniyetti. Osmanlı, mimari alanda dünyaya öncülük etmiş ustaları ve eserlerini insanlığa sunar. Topkapı Sarayı, Süleymaniye, Sultanahmet Camii'leri gibi birçok mimari inceliğe sahip camiler, külliyeler, yollar, köprüler, kütüphaneler, çeşmeler ve daha birçok yapı, günümüzün prizmatik ve donuk çizgilerine inat, en ince ayrıntılarına kadar birer sanat eseri olma özelliklerini uhdesinde taşır. Osmanlı, yurt edindiği tüm topraklara ilgi göstermiş ve gerekli imar ve iskan faaliyetlerini çağının en ileri seviyesine göre yapmak için birçok proje geliştirmiş ve birçoğunu da gerçekleştirmiştir. Bununla birlikte bu kadar somut eserlerin yanında, yapılması planlanmış, ama siyasi, ekonomik ve savaş gibi nedenlerle (ve ayrıca Osmanlıyı ortadan kaldırmayı yüzyıllar boyu amaç edinmiş güçlerin ateşli çalışmalarıyla) sonuçlanmamış ya da sadece planlamada kalınmış birçok projesi vardır.

---