İkinci Meşrutiyetin bir safhasında imzası olan Mahmud Şevket Paşanın dediğini, Cumhuriyetin iki müşir (mareşal) inden-birisi olan Fevzi Çakmak'ın hükmü tamamlar: "Balkan Harbi faciasının hakiki tarihini yazmak mümkün değildir: Çünkü bu felakette millet-devletimizin madde manadaki çöküntüsünü tarihimizin bir başka safhasında bulmak mümkün değildir. " RAUF'un HAMİDİYE DESTANI, Anadolu kadar Türk Rumeli'mizin kumar masasındaki kaybı kadar başa gelebilir, umursamaz felsefesinin ters düşen zan halinde değişmez kader sayıldığı felaket günlerinde KENDİNE GELME destanıdır. Elinizdeki cildin temel mevzuu budur. RAUF, gözlerini kapayıncaya kadar başarılarının sadece bastı vazife olduğunu yürekten savunmuştur. Son günlerinden birisinde Londra Büyükelçiliği senelerinde denizcilik tarihi üstadımız Ali Rıza Seyfi'nin İngiliz kaynaklarına dayanarak Hamidiye'nin harekatını kitaplaştırmak emeğini neden tamamlamadığını sorduğumda şu cevabı vermişti: "HAMİDİYE'nin çok üstün düşman kuvvetleri önünde Kızıldeniz'e kadar uzanan harekatı, tarafların kuvvet mukayesesinde zayıf görünenin zaferi olarak dikkati çekmiş ve hükümler bu noktada toplanmıştır. Ali Rıza Seyfi Bey ise hadiseyi, uğradığımız bozgunlar ve mağlubiyetlerin değişmez kader sayıldığı bezginlik-bedbinlik günlerinde milli varlık ve tarihi irsiyetimizin icabı saymıştır. Bu tercihte de Hamidiye'nin mücadelesi inanılması güç roman-senaryo macerası mahiyetine meyletmiştir. Bana bu kanaatini açıklayınca, naçiz şahsım için layık olmadığım takdir ve iltifat olmasına rağmen emeğini yarıda bırakmasını rica ettim. Önce karşı koydu. Fakat sonunda:" -Bırak ... Bu yapısını çocuklarımız araştırsınlar..." dileğimi benimsedi".

---