Ama şu var ki, insanlar gibi devletler de doğar, en olgun seviyesine varır ve yıkılırlar... Osmanlı da böyle oldu; dört yüz çadırdan ihtişamlı bir cihan devleti doğdu, büyüdü, yirmi milyon kilometre karelik bir coğrafyayı vatan yaptı, medeniyetlerin en güzel ve en üstününü kurdu ve bu kemâl noktasından yavaş yavaş zeval çizgisine doğru yürüyüp 20. asrın başlarında târih sahnesinden çekildi.
Yedi asırlık ömrü ve neredeyse dört asra yakın dünyânın süper gücü olma vasfinı devam ettiren Osmanlı İmparatorluğu'nun toprakları üzerinde bugün elliye yakın devlet bulunmaktadır.
Bu devletlerin büyük bölümü günümüzde dahi siyâsî istikrarsızlık ve sosyal çatışmalarıyla gündemi meşgul etmektedir. Bu itibarla Osmanlının huzur ve mutluluk dönemi ile günümüz dünyâsını mukayese edenler, "Osmanlı gitti huzur bitti" diyerek çok çarpıcı bir tarzda farkı yansıtmaktadırlar.
İşte bu Osmanlı Kültür ve Medeniyeti adlı eserimizde göçebe bir aşiretin üç kıtaya yayılan bir imparatorluğa dönüşünün büyük macerasını ve onun sırlarını, aslî temellerini bulacaksınız. Hepsi sekiz on maddeyi geçmeyen, fakat hiçbir devirde değerini yitirmeyecek muazzam anayasa maddelerini; ilme verdikleri önemi, ilim adamlarına verilen değeri; her zaman pâdişâhların yanında bulunan bilim adamlarım; geleceğin pâdişâhları ve diğer devlet büyüklerinin nasıl bir eğitimle yetiştirildiklerini; ahlâklarım, idâre tarzlarını, düşünce yapılarını; devletin temel prensibi kabül edilen adâletin uygulanış biçimini; halkın refah ve mutluluğunu sağlamak için gösterilen yoğun çaba ve gayreti; her dinden ve ırktan insanın mutluluğunu sağlayan prensipleri, zevkle, ibretle ve ders alarak okuyacağınızı ümit ediyor, okuyucularımıza hayırlı olmasını diliyoruz.

---