1934'de Paris Üniversitesi'ne bağlı olarak açılan Türk Tetkikleri Merkezi'nde Osmanlı devletinin kuruluşu meselesi hakkında vermiş olduğum üç konferans, 1935'de Les Origines de l'Empire Ottornan ismi altında, İstanbul Fransız Enstitüsü neşriyatı arasında, o zaman Üniversite rektörü bulunan Enstitü azasından Profesör Sebastien Charlety'nin küçük bir mukaddimesi ile çıkmıştı. Gerek Sorbonne'da bu merkezin kuruluşunda, gerek konferanslarımın neşrinde, o zaman İstanbul Fransız Enstitüsü'nün Müdürü ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi profesörü bulunan aziz dostum ve eski mesai arkadaşım Albert Gabriel'in büyük gayretlerini şükranla anmak isterim. Bu gün Collège de France'ın emekli fahri profesörü ve Fransız Enstitüsü azası olup Türk sanatı hakkındaki emsalsiz tetkiklerine hala devam eden bu eski ve vefalı dostu anarken, başta rahmetli S. Charlety olmak üzere, kaybetmiş olduğum birçok müşterek dostları da derin bir teessürle hatırlamaktan kendimi alamıyorum. Kitabım, salahiyetli muhitlerde çok iyi karşılandı. Mahdut bir kısım tarihçileri ve oryantalistleri alakalandırmasına rağmen, az zamanda nüshası kalmadı. 1938 son baharında, Zürich ve Bruxelles'deki iki kongreden Paris'e döndüğüm zaman, kitabı neşreden Boccard'ın deposunda kalmış olan son nüshayı satın alarak, meşhur tarihçi Louis Halphen'e -Zürich kongresinde kendisine vermiş olduğum sözü yerine getirmek üzere- vermiştim…

---