Pertevniyal Valide Sultan 1857 yılında İstanbul'da bir sonbahar sabahı. Yılın ilk yağmurları yağdıktan sonra havalar serinlemiş. Gökyüzü parça parça bulutlu. Boğaz kıyılarında tatlı bir rüzgâr esiyor. Ağaçların yaprakları kızarmış. Korular pas rengine bürünmüş. Karadeniz'den balıkçı tekneleri dönüyor. Kayıkçılar Üsküdar'dan Beşiktaş'a, oradan da Sirkeci'ye yolcu taşıyorlar. Rumelihisarı, Bebek, Ortaköy ve Beşiktaş kıyılarında yalılar ve sahilhaneler denizle iç içe girmiş, Boğaz'a hüzünlü bir görünüm veriyorlar. Abdülmecit Han'ın yaptırdığı Dolmabahçe Sarayı Fransa, Avusturya ve İtalya'daki krallık saraylarını kıskandıracak çapta görkemli bir zenginlikle Boğaz'a yeni bir siluet kazandırmış. Abdülmecit harem halkıyla birlikte Dolmabahçe Sarayı'nda yaşıyor ama öteki kardeşler, yeni şehzadeler, sultanlar ve damatlar başka saraylara dağılmışlar, ancak bayramlarda bir araya geliyorlar. Abdülmecit'in kardeşi Abdülaziz Efendi de annesi Pertevniyal Sultan ve eşi Dürrinev'le birlikte Beşiktaş'ta eski sahilsarayın veliaht dairesinde yaşıyor. Aziz Efendi o yıl yirmi sekiz yaşında, aslan yapılı, kumral, ela gözlü, hafif top sakallı, yakışıklı bir delikanlı. Zaman zaman kispet giyip en ünlü güreşçilerle güreş tutuyor. İştahı yerinde, bir oturuşta bir kuzu yediği anlatılıyor. Okumaya, yazmaya pek meraklı değil. Babası II. Mahmut'un sağlığında, Saray'da hocalardan dersler alarak Arapça ve Farsça öğrenmiş, güzel sanatlara büyük yeteneği var, kurşunkalemle peyzaj resimleri çiziyor. Müziğe de meraklı, ney üflüyor. Zaman zaman koç, deve ve horoz güreştiriyor ve fırsat buldukça Belgrad Ormanları'nda ava çıkıyor. Kadınlara ve kızlara aşırı bir düşkünlüğü yok. Dürrinev adında bir cariyeyi sevmiş, gözü başkalarını görmüyor. Babası II. Mahmut'un ve ağabeyi Abdülmecit'in bol kadınlı harem yaşantılarından biraz tiksinmiş, tahta çıktığı zaman yalnız tek kadınla yaşayacağını söylüyor. Aziz Efendi'nin üzerinde en çok annesi Pertevniyal Sultan'ın etkisi olduğunu bilmeyen yok...

---