Hüseyin Kazım Kadri Bey, II. Meşrutiyet devrinin önemli siyaset ve fikir adamlarından biri idi. Yakın çevresinde Tevfik Fikret'ten Mehmet Akife, Hüseyin Cahit'e, Abdullah Cevdet'e, Ziya Gökalp'e, Fatin Gökmen'e varıncaya kadar dönemin değişik fikir akımlarına mensup kişiler vardı. Büyük Türk Lügati, 10 Temmuz İnkılabı ve neticesi, Yirminci Asırda İslamiyet, Ziya Gökalp'in Tenkidi gibi kendi sahalarında vazgeçilmez "birinci sınıf; eserler ortaya koydu. Bu özelliklerine rağmen Cumhuriyet nesilleri onu tanıyamadı, ondan yararlanamadı diyebiliriz. Hüseyin Kazım Bey'in neşredilmiş eserlerine yaklaşan hacimde henüz yayınlanmamış kitapları, makaleleri ve tercümeleri var. Geçen sene bunlardan birini gün yüzüne çıkarma imkânı bulmuştuk (Ziya Gökalp'in Tenkidi, Dergâh Yayınları, 1989, 17l s.). II. Abdülhamit, II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemleri üzerine yeni bilgiler, değerlendirmeler ve yaklaşımlar getireceği şüphesiz olan elinizdeki kitapta, yazarın iki parçadan oluşan ve müellif hattıyla Arap harfli elyazmaları halen Türk Petrol Vakfı Kitaplığı'nda bulunan hatıralarını sunuyoruz. Hatıralardan ilkinin iki adı var: Aileme Yadigâr ve Tercüme-i Hayat"(orijinali 121 s.). Diğeri Tarih Hatıraları başlığını taşıyor (orijinali 65 s.). Baş kısımda yazarın hayatı ve eserlerine dair uzun sayılabilecek bir metin bulacaksınız. Daha önce yayınlanmış bu hal tercümesi yeni bilgilerle genişletildi, dipnotları zenginleştirildi. Arapça, Farsça metinlerin tercümelerini parantez içinde vermek hariç Hatıralar'ın dilinde ve ifade tarzında herhangi bir tasarrufta bulunulmadı, yazarın yabancı kişi ve kuruluş adlarını okunuşlarıyla verme tercihine de sadık kalındı. Kitabın dilinin genel okuyucu için yer yer güçlükler çıkaracağı söz konusu ise de birlikte sığınacağımız bir deyişimiz var: "Zafer biraz da hasar ister". Ayrı zamanlarda ve ayrı gayelerle yazıldıkları için Hatıralar'ın iki bölümünde de tekrarlanan olaylar var. Genellikle değişik ve' teferruat bilgiler ihtiva ettiklerinden bu tekrarların kalması uygun görüldü. Gerek Selanik ve çevresinde gerekse Suriye ve Beyrut havalisinde geçen olaylar anlatılırken küçük yerleşim birimlerinin de adları geçmektedir. Bunların doğru okunuşları büyük ölçüde tesbit edilmiş olmasına rağmen bir ikisi soru işaretiyle bırakılmıştır. Son kısımda yer alan iki "ek", yazarın vefatından sonra yayınlanan mektuplarından seçmeleri içeriyor. Bunların Hatıralar'a katkı sağlayacakları kanaatindeyim. Hüseyin Kazım Bey'i bu vesile ile tekrar rahmetle an

---