20. yüzyılın başlarında sosyal ve kültürel alanlardaki gelişmelerden biri de spor alanında yaşanmıştır. İstanbul'da kurulan Beşiktaş, Galatasaray ve Fenerbahçe spor kulüpleriyle aynı dönemde Trabzon’da 1910'da önce İdman Kulübü açılmış, hemen ardından 1913’te futbol takımı da olan İdman Yurdu kulübü kurulmuştur. Ancak araya I. Dünya Savaşının girerek eli silah tutan herkesin cepheye gitmesi üzerine bu girişim sona ermiştir.
Bununla birlikte, karakteri itibarıyla cesur, atak, girişken ve iddialı bir yapıya sahip olan Trabzonlular, bir yandan Anadolu'nun bağımsızlık mücadelesine omuz verirken,öte yandan 1921 yılının Ocak ayında,önce İdman Ocağı, hemen ardından İdman Grubu kulübünü kurdular. Böylece, daha sonraki yıllarda Anadolu’dan ilk şampiyonluğu kazanan Trabzonspor’un da temeli atılmış oluyordu.
İdman Ocağının kuruluşunun hemen ardından, Osmanlı dönemi Trabzon valilerinden biri olan Görele asıllı Kuğuzade Süleyman Paşa ailesine mensup Galatasaray Sultanisi öğrencilerinden Mehmet Rıza ve Süleyman Rıza kardeşler de üye oldukları kulüple öncülük yapmışlardır. Bu kardeşlerden Süleyman Rıza Bey, Türkiye Cumhuriyetinin ilk kez katıldığı 1924 Paris Olimpiyatlarında İdman Ocağı adına Trabzon'u, Milli lakım adına ise Türkiye'yi temsil etmiştir. Diğer kardeş Mehmet Rıza Bey ise İdman Ocağı futbol takımının kaptanlığını üstlenerek Trabzon ve Türk futbolu adına sayısız başarılara imza almıştır.
Kaptan Rıza Bey yalnızca İdman Ocağının bir futbolcusu olarak kalmamış, üstlendiği Trabzon Lisesindeki öğretmenliğini layıkıyla yaparken futbol hakemliği, spor yazarlığı, Trabzon Idınan Mıntıkası yöneticiliği gibi çok yönlü bir eğitim vc spor adamı olmuştur.
TAMEV’in hazırladığı Bizde Futbol kitabı, Trabzon için olduğu kadar Türk sporu için de örnek bir kişilik olan Mehmet Rıza Kuğunun 1963-1969 yılları arasında Sabah Pustası veYenigün gazetelerinde yayımladığı Trabzon'daki spor hayatına dair hatıralarından oluşmaktadır. Bu halıralarda yalnızca spor hayatının başarı öyküsünü değil, kentimizin sosyal ve kültürel panoramasını da bulacaksınız...

---