"Gediz, Kütahya ve İkinci İnönü Muharebelerinde 61'nci Tümen" adlı eser; bizzat bu muharebelerde tümen komutanı olarak görev alan Orgeneral izzettin Çalışlar tarafından 1932 yılında dönemin Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak'ın talimatıyla ve iki ayrı kitap halinde hazırlanmıştır. Birinci kitap, 84 Sayılı Askeri Mecmua'da 1 Mart 1932 tarihinde "61'nci Tümenin Gediz ve Kütahya Muharebeleri"; ikinci kitap ise 85 Sayılı Askeri Mecmua'da 1 Haziran 1932 tarihinde "İkinci İnönü Muharebesi'nde 61'nci Tümen" adı ile yayımlanmıştır. Orgeneral Çalışlar'ın hazırladığı bu iki ciltlik eser, tarafımızdan tek bir ciltte toplanmıştır. Mondros Mütarekesi'ne dayanılarak İtilaf devletleri ve Yunan kuvvetleri tarafından ülkesi işgal edilen ve bağımsızlığı elinden alınmaya çalışılan Türk halkı, hak ve hukukun sağlanması, hayat ve namusunun korunması, bağımsızlığının kazanılması amacıyla silaha sarılarak mücadeleye başlamıştır. Kuvayı Milliye adı ile teşkilatlanan bu kuvvetler, düzenli ordu kuruluncaya kadar her türlü fedakârlıkta bulunarak çok önemli işler başarmıştır. Ancak o günkü şartlarda modern teçhizatla donatılmış, güçlü ve düzenli orduların bu düzensiz kuvvetlerle yenilmesi ve Milli Mücadele'nin hedefine ulaşması imkânsız olduğu için TBMM açıldıktan sonra düzenli ordunun kurulması çalışmalarına başlanmış ve bölgedeki Kuvayı Milliye birlikleri cephe komutanlıkları tarafından orduya bağlanmıştır. Eserde, düzenli ordu ile kazanılan ilk zafer olan Birinci İnönü Muharebesi öncesinde 61'nci Tümenin durumu, Yunanların işgaline karşı yaptığı Gediz, Kütahya, Derbent ve Çeltikçi Muharebeleri, Kuvayı Milliye birliklerinden olan ancak daha sonra orduya bağlanmak istemeyen Çerkez Ethem ve kardeşlerinin isyanı, Kütahya mevzilerinde bu isyana karşı yürütülen harekât, Birinci İnönü Zaferi'nin kazanılması, İkinci İnönü Muharebesi öncesi Türk ve Yunan kuvvetlerinin hazırlıkları, iki ordunun karşılaştırılması, karşılıklı mevzilerin tahkimi ve İkinci İnönü Zaferi'nin kazanılması ele alınmıştır. Eserde, 18 kroki ve 2 kuruluş mevcuttur. Bunlara ek olarak orijinal şekilleri eserin sonuna konulmuştur.

---