Halk varlığı ve ilişkilerini denetleyen (sözde) aşırı-kutsal ilkeler, insanlık ve adalet namına, 10 Ağustos 1920'de en korkunç ve aynı zamanda da, en toplumsal özellikte bir suç işlenmiştir. Doğunun en asil ve en seçkin milletlerinden biri olan Türk halkı, var oluşundan beri özgürdür ve hakimiyet gücünü sınırsız erdemine ekleyen bu halk siyasî ve milli özgürlüğünü kaybetti; halbuki, 10 yüzyıl boyunca üç kıtada hüküm süren bir milletti.
Ve bu iğrenç eylem - sağduyuyla - çarçabuk - hak için savaştığını iddia edenlerce hazırlanmıştır. Ve en hoş, en harikulade salonlarda hazırlanmıştır.
Hassasiyetinden dolayıdır ki. Sevr Antlaşması, şüphesiz meşhurlann en meşhurudur. Sadece, sanatsal zarafet ve güzellik letafetinin değerine ilâve olunan meselelerin asaleti ve zenginliği bu uluslar arası unsurda temsil ettiği iğrenç, kadim Avrupa diplomasisinin geleneksel hususiyetleriyle temsil olunur (görünüşte doğru ama daima aşırılıkçı, hain mi hain ve Müslüman olan her şeye karşı alıngan, kırılgan, hatta öfkeli).
Denebilir ki, alınan onca tedbire rağmen, temel girdaplara dair özet niteliğinde bir inceleme onun temeldeki kanunsuz, haksız ve tahripkâr hususiyetini göstermeye yeterlidir...

---