Çok cepheli bir fikir ve iman insanı olan Samiha Ayverdi, Dünden Bugüne Ne Kalmıştır adlı kitabı ile hatıralar zincirine bir halka daha ilave ederek Türk edebiyatına yeni bir eser kazandırmıştır. Yazar, bu eserinde Osmanlı Devleti'nin son senelerinde yaşanmış bir ömrün sahibi olarak, hazin ve ibretli birçok tarihî olaya şahitlik ederken, büyük bir yürek yanığı ile okuyucularına "Dünden Bugüne Ne Kalmıştır?" diye sorarak, onları geçmişleri ile hesaplaşmaya davet eder. "Türk'ün Ses Dünyası"na giren Kanuni İsak, Zaharya, Yorgo Bacanos gibi ustaların Türk musikisi zevki ve ananesiyle bütünleşmesindeki sırlan açıklar. Bizi Tiryaki Hasan Paşa, Abdülezel Paşa gibi Müslüman-Türk terbiyesi ile yetişmiş daha nice müstesna kahramanların dünyasına götürür. "Bağdat, Bu Nasıl Osmanlılık, Ah Şu Ermeniler" gibi yazıları ile de tarihi seyri içinde, azınlıkların, ülkemizde oynadıkları oyunları gözler önüne sererek bizleri gelecek günlere karşı daha uyanık olmaya hazırlar. Osmanlı topraklarında kurulan Lübnan ve Irak gibi Arap ülkelerinde cereyan eden ve batının oyununa gelerek halen aktüalitesini muhafaza etmekte olan nice netameli konuya dikkatimizi çeker. Bilhassa 1979'da neşredilen Kölelikten Efendiliğe isimli eserinde İslam ülkelerini uyarmaya çalıştığı ve gelecekleri için tehlikeli gördüğü ve bu kitabında da işaret ettiği birçok siyasi ve iktisadi tespitleri 2000'li yılların başında bir bir gerçekleşmiştir ki bütün bunlar fikri görüşlerinde olduğu kadar siyasi görüşlerindeki derinliği de ortaya koyar...

---