Dünyada son yıllarda en büyük sorun, doğal ve kültürel varlıkların korunması, zenginleştirilerek geleceğe aktarılması. Günümüz insanı, yok olan, kimlik değiştiren bu köklü değerlerin tekrar yerine konamayacağı bilinciyle, hızla yeni önlemler alınmasını istiyor. Kaçınılmaz olarak doğal ve kültürel varlıklardan sonuna kadar yararlanmanın yollarını arıyor. Çok yönlü özelliklerin yoğunlaştığı böylesi ortamlarda gelişen, sorunlar büyüdükçe önemleri daha da iyi anlaşılmaya başlanan mimarlık ürünleri arasında, başta yeşil çevreleriyle birlikte saray, köşk ve kasırlar gelmektedir. Ülkemizde ise, 1984 yılında, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin tarafsız önderliğinde düzenlenen Milli Saraylar Sempozyumu'nun ardından alınan kararlar doğrultusunda başlatılan çok yönlü köklü girişimlerin ilk örneklerinin verilmeye başlanması, bu konuya yeni bir boyut kazandırmış bulunuyor. Yeni düşüncelerin gelişmesine neden olan bu tür yapıların, nasıl büyük olanakları geçmişten günümüze aktardığı da artık daha somut görülebiliyor. Son yıllarda özellikle insan-çevre, kültürel miras-süreklilik-ulusal kimlik ilişkisi konusunda yapılan tartışmalara verilebilecek somut örneklerin başında da saray, köşk ve kasırlar gelmektedir. Bu örnekler, mimarlık ve çevre değerleri açısından olduğu kadar, kentsel kimliğin açıklığa kavuşmasına neden olacak tartışmalara da ilginç ipuçları vermektedir. Çünkü bir toplumun yüzlerce yıl içinde ne tür bir yönetim biçimi geliştirdiği, bunu ne gibi ögeleri kullanarak kentsel boyuta aktardığı, zamanla gelişen isteklere uygun olarak hangi noktalarda değişikliğe uğrattığı, bir bakıma böylesi yapılarla somut biçimde sergilenme olanağı bulmaktadır. Gerçekten uzun Osmanlı yönetimi boyunca İstanbul'da sultanların Topkapı Sarayı'ndan Dolmabahçe Sarayı'na taşınmalarına kadar geçen sürede, sanat ve mimarlık alanındaki değişme ve gelişmeler, Osmanlı İmparatorluğu'nun çok yönlü değerlendirilmesine neden olacak önemde verileri içermektedir...

---