* Eğitim
* Bilim ve Teknoloji

Dünyanın en mühim ilim ve eğitim merkezlerinden biri olan İstanbul, tarih boyunca birçok bilimsel faaliyete ev sahipliği yapmış, pek çok bilim adamının yetişmesine imkân sağlamış ve çeşitli vesilelerle sayısız bilim adamı tarafından da ziyaret edilmiştir. Aynı zamanda çok sayıda ve muhtelif sahalarda ilim kurumunun açıldığı bu şehirde, günümüze ulaşan veya ulaşmayan pek çok mekân, eğitim ve ilim faaliyetlerine sahne olmuştur. Takdir edilir ki, böylesine geniş bir konuda nelerin ve hangi mevzuların ele alınacağına karar vermek hiç kolay bir mesele değildir. İstanbul’un fethi ile birlikte yeni bir oluşum içerisine giren Osmanlı ilim toplumunun özellikleri kadar devlet düzeninin de öngördüğü hareketlilik sebebiyle, ilim ve eğitim alanına katkıda bulunan insanların hangi faaliyetlerinin şehre ait olup hangisinin ait olmadığı konusunda da karar vermenin zorluğu aşikârdır. Bütün bu endişeler göz önünde bulundurularak projenin bu cildinde, tarih boyunca İstanbul’da faaliyet göstermiş seçkin ilim kurumlarına ve buralarda gerçekleştirilen eğitim ve ilim faaliyetlerine yer verilmiştir.
“İstanbul’da Eğitim, Bilim ve Teknoloji” bölümü Osmanlı bilimi ile birlikte Osmanlı öncesi bilim ve eğitim faaliyetlerini de bir arada ele alacak şekilde, seçkin müellifler tarafından hazırlanmıştır. Bu bölümde ele alınan konular iki ana başlık altında toplanmıştır. Birinci başlık Eğitim, ikinci başlık ise Bilim-Teknoloji olarak belirlenmiştir. İlk başlığın altında Bizans döneminden günümüze kadar İstanbul’da meydana gelen eğitim faaliyetleri ile eğitim kurumlan ele alınmıştır. Bu bölümde makalelerle ilgili olarak çerçeve yazılar ve derkenarlar vasıtasıyla, konularla bağlantılı ilgi çekici üave bilgilere de yer verilmiştir. Medrese gibi İslam medeniyetinin en mühim eğitim kurumunun yanı sıra İstanbul’da açılan yabancı okullar da bu kısımda geniş bir yer tutmuştur. Bilim-Teknoloji başlığını taşıyan ikinci bölümde ise Bizans döneminden günümüze kadar İstanbul’da ortaya konulan bilimsel ve teknolojik faaliyetler ele alınmıştır. Bunlar arasında hiç şüphesiz askerî kurumlar ve teknolojileri ile ilgili çalışmalar dikkat çekici bir hacimdedir. Her iki bölümde de Cumhuriyet döneminden günümüze kadar olan konular sınırlı bir şekilde ele alınmıştır...

---