Hasan Paşa, tarihte sadece bir yönüyle bilinen, hakkında akademik araştırma yapılmamış ama aleyhte beyanlarla hafızalarda yer etmiş bir Osmanlı paşasıdır. Harbiye'den değil de askeriyenin tabanından yetişerek en yüksek rütbeye kadar yükselmiş ender kişilerdendir. Çırağan Sarayı baskını ve Ali Süavi olayı da olmasa idi belki adı sanı bile duyulmayacaktı. Oysa ki Hasan Paşa, Osmanlı Devleti'nde dört padişah dönemini görmüş, devlete bağlılığı ile bilinen, görevini hakkıyla yapan, dönemin padişahlarını gözü gibi korumaya çalışan bir Türk askeridir. Ömrünü görevine adamış, son günlerine kadar karakolunu terk etmemiş bir kumandandır. Görevi gereği sevindirdikleri de olmuştur, üzdükleri de... Tarihe malolmuş kişileri, günümüzün penceresinden bakıp değerlendirmek yerine o günün koşullarında ve bulunduğu konuma göre değerlendirmek daha doğru olsa gerektir. Hasan Paşa da bu çerçevede incelendiği takdirde daha sağlıklı sonuçlara varılabilir. Bir araştırmada ön yargılarla hareket etmek böylelikle kişileri mahkum etmek doğru bir yöntem değildir. O zaman hep tek yönlü delil aramak gibi bir çelişkiye düşülebilir. Biz, bu araştırmamızda, Hasan Paşa'yı yargılama veya aklama gayreti içinde olmadık. Ulaşabildiğimiz kadarıyla onunla ilgili her bilgiyi bu eserde toplamaya ve belli bir yöntem çerçevesinde değerlendirmeye çalıştık. Hasan Paşa, hakkındaki bilgiler, oldukça dağınık durumdadır. Birçok eserde sadece ansiklopedik bilgilere rastlanılabilmektedir. Onun için Hasan Paşa'nın gerçek hayat hikayesi, o dönemi ele alan eserlerin ve makalelerin satır aralarında bulunabilmektedir. Bazı önemli olaylarla ilgili bilgiler de Osmanlı Arşivindeki belgelerden çıkartılabilmektedir. Bütün zorluklara rağmen ortaya çıkan bu eser, Giriş bölümü dışında on üç bölümden meydana gelmektedir. Giriş bölümünde Hasan Paşa'nın yaşadığı dönemin genel bir tahlili yapılmıştır. Emrinde fiilen görev yaptığı dört padişahın ve devirlerinin özelliklerine değinilmiştir...

---