| Yazar | : | Dr. Hulusi Dosdoğru |
| Yayın Tarihi | : | Mayıs, 1974 |
| Dil | : | Türkçe |
| Sayfa Sayısı | : | 552 |
| Ölçü | : | 13 x 19,5 cm |
| Yayınevi | : | Tel Yayınları |
| Bahsi Geçen | : | Kemal Tahir Demir |
Kemal Tahir deyince akla (Devlet ana) geliyor önce...
Devlet ana deyince de: iki yüz yılı aşkın bir zamandan beri çatı çıkmazında debelenip duran kahırlı, aydını halkından kopuk toplumumuz; kıvançla anacağımız ve andıkça da bizi yüreklendirip yeniden kişiliğimize kavuşturacak şanlı geçmişimiz; en zor günlerde bile devlet kurma ve yönetme yeteneğimiz. Kısacası milletçe tüm varlığımız. Böylece, Devlet ana, Kemal Tahir adını milletimiz, devletimiz ve ulusal varlığımızla kaynaştırmış, özdeşleştirmiş oluyor.
"Devlet ana" Kemal Tahir'in romanı (l967) -Konusunu Osmanlı Devletinin kuruluşu günlerinden (1290 1300) alan yazar, iki imparatorluğun yıkıldığı, Türk ve Bizans beyliklerinin Anadolu birliğini sağlayamadığı, Moğol baskısının had dereceyi bulduğu bir ortamda, Osman oğullarının uç beyliğinden çıkıp bir imparatorluğa doğru gelişmesine, bu gelişmenin temel inanç ve fikirlerine ışık tutar. Kitaba adını veren (Devlet ana), hem Kayı aşiret inin kadınlar gücünü yöneten (Bacı Bey) Devlet hatunun adı, hem de (Kerim devlet) tanımına uygun düşen Osmanlı düzenini, yani esirgeyen, değerlendiren insanlara eşitlik ve şefkatle davranan yeni bir toplum düzenini belirtmek için kullanılmıştır. Roman, 1968'de Türk Dil Kurumunun roman ödülünü kazanmıştır.
Bütünü ile bakıldığında, sanat yanı ağır basan, ya da düşün kefesi ağır çeken sanatçılarla karşılaşırız. Aslında hüner, bu iki yanı, başından sonuna kadar, dengeli götürebilmektir. İşte, Kemal Tahir yaşamı boyu bu dengeyi sürdürebilmiş, eşi az bulunur, ölümsüz sanat değerlerimizdendir.
Bir sanatçıyı incelerken, kolaylık olsun diye, (sanat) ve (düşün) yanlarını ayrı ayrı işlemek alışkanlık olmuştur.
Aslında bu, sanatçıyı boylu boyuna, anatomi masasına yatırmaktır. Plastik sanatlarda, yapıtları dinamik ve organik bir bütün olan sanatçının kesin otopsisini ya bir kişi olduğundan, onun sanat ve düşün perspektifini tümü ile yansıtmak, gücümü kat kat aşar elbet!
