Aydede Yeniden Çıkarken Değişen ve Değişmeyen
Refik Halid

Refik Halid, Aydede'nin son sayısı satışa çıktığı gün (9 Kasım 1922), kendisini ve ailesini uzun bir sürgüne götürecek olan bir gemiyle İstanbul’u terk ediyordu. Millî Mücadele’ye muhalif politik çizginin önemli isimlerinden biri oluşu onun 150’likler listesinde yer almasına sebep olmuş; 1938’e kadar Türkiye dışında yaşamak mecburiyetinde kalmıştır. İstanbul’dan ayrılırken en önemli varlığı olan Aydede’ yi derginin yazarlarından Yusuf Ziya’ya (Ortaç) bırakmıştır. Yusuf Ziya, ismi Refik Halid’le özdeşleşen Aydede’yi aynı adla yayımlayamazdı elbette. Derginin kapanmasından yaklaşık bir ay sonra (7 Aralık 1922) Yusuf Ziya, her şeyiyle Aydede’nin bir kopyası olan Akbaba’yı çıkarmaya başlamış; Akbaba, zaman içinde Türk mizah tarihinin en uzun soluklu ve en etkili mizah yayınlarından biri olmayı başarmıştır. Bunda Yusuf Ziya’nın Refik Halid’den farklı olarak hep iktidar odaklarını kollayan bir yayın politikası izlemesinin de payı vardır. Refik Halid, 150’liklerin affını sağlayan yasa sayesinde İstanbul’a döndüğünde mizah dünyasında Akbaba’nin egemenliği hüküm sürmekteydi...

---