II. Abdülhamid'in son Mabeyn Başkatibi Ali Cevat Bey 1856 yılında İstanbul'da doğdu. Ayıntab'lı(Gaziantep) şair Hasan Ayni'nin torunu, Divan-ı Muhasebat (Sayıştay) 2. katiplerinden Muhiddin Efendi'nin oğludur. Galatasaray Sultanisi'ni bitirdikten sonra girdiği Mülkiye Mektebi'nin Yüksek Kısmından 1880'de mezun oldu. Mülkiye'yi derece alarak bitirdiği için, Sultan II. Abdülhamid'in emriyle Yıldız Sarayı (Mabeyn-i Hümayun) 3. Katipliğine tayin edildi. 1891'de 2. Katipliğe terfi etmekle beraber ek görev olarak Tömbeki Rejisi İdaresi (Tekel) komiserliğini de üstlendi. 1904'de 1. Katipliğe, 1906'da da Başkatipliğe yükseldi. 1909'da II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi üzerine Başkatiplik'ten ayrıldı. Bundan sonra emekli olarak uzun yıllar Osmanlı Bankası İdare Meclisi azalığında bulundu. Ali Cevad Bey Mülkiye'de öğrenci iken Darülmuallimin'de (Erkek Öğretmen Okulu) tarih öğretmenliği yaptı. Mabeyn'deki görevi esnasında Sultan Hamid tarafından özel elçi olarak Lahey (Felemenk), Berlin, Paris, Moskova ve Viyana'ya gönderildi. 1895'de "Bala' rütbesine terfi etti. 1904'te kendisine "Murassa İftihar Nişanı' verildi. Eski büyükelçi ve cumhuriyet senatörlerinden Cevat Açıkalın'ın babası olan Ali Cevad Bey 1930 yılında İstanbul'da öldü. Ali Cevad Bey'in İkinci Meşrutiyet'in ilanı ve 31 Mart olayına dair yazdığı Fezleke isimli hatıratı Faik Reşit Unan tarafından hazırlanarak Türk Tarih Kurumu tarafından bastırıldı.

Bibliyografya

İkinci Meşrutiyet'in İlanı ve Otuzbir Mart Hadisesi. II. Abdülhamid'in Son Mabeyn Başkatibi Ali Cevad Bey'in Fezlekesi (Faik Reşit Unan –1960-1991)