İstanbul'umuzun Sayın Belediye Başkanı, Değerli Bilim Adamları, Kıymetli Misafirler, Öncelikle hepinize hoş geldiniz derken teşrifinizden dolayı teşekkür ediyorum. Bugün burada Türkler tarafından alınışının 550. yılında fetih ve İstanbul'u konuşacağız. Gerek Hıristiyan dünyası, gerekse Türk ve İslam dünyasında çok önemli yere ve son derece önemli bir konuma sahip bulunan İstanbul'un Türklerin idaresine girmesi meselesi, hala zihinleri meşgul eden ve günümüze kadar etkileri devam eden mühim bir hadisedir. Öyle ki, Batı dünyası, Hristiyanlığın ana merkezlerinden biri olduğunu kabul ettiği bu şehri geri almak için uzun süre mücadele etmiş, bunun için planlar yapmıştır. Bu planlardan biri de bu sempozyumda bildiri olarak sunulacaktır. Öte yandan hala, bu müstahkem kale-şehrin Fatih tarafından nasıl alındığının değerlendirmeleri yapılmakta, surları yıkan büyük topların dökümünden, Haliç'e gemilerin karadan indirilmesine, şehrin Türkler tarafından yağmalanıp-yağmalanmadığı veya tahrip edilip edilmediği gibi pek çok konu, ciddi tartışmalara yol açmaktadır. Mesela, Osmanlı donanmasından 70 parça geminin karadan çekilerek Haliç'e indirildiğine dair başta Tursun Bey (Tarih-i Ebu'l-Feth), Neşri (Cihannüma), Aşıkpaşazade (Tevarih-i Al-i Osman), Behcetü't-tevarih, Solakzade (Tarih) ve Karaçelebizade (Ravzatü'l-Ahbar) gibi Türk müverrihleriyle, Frantzes, Critovulos, Ducas, Nicola Barbaro, Chalkokondyle gibi Bizans müverrihlerinde açık bilgi bulunmasına rağmen, hala uzun münakaşalar olmaktadır. Buna karşılık İstanbul'un Türkler tarafından alınışının gerçek boyutları, sebep ve sonuçları, günümüze etkileri, yukarıda belirttiğimiz gibi yeterince tahlil edilmemektedir. Hâlbuki 668'de başlayıp 1453't.e sonuçlanan sekiz asırlık bir devre içinde, önce pek çok kavmin göz diktiği, ancak Fatih Sultan Mehmed'e nasip olan İstanbul'un fethi, sebep ve neticeleri bakımından XV. yüzyılın en önemli hadiselerinden biri olarak görülür. Zira yönetim değişikliği, hem Türklerin,

---