Geniş coğrafyalara yayılmış ve en uzun ömürlü imparatorluklardan biri olan Osmanlı İmparatorluğuna ait parçalara ufak yaşlardan beri büyük ilgi duymuşumdur. Dedem koleksiyoner Rafet Günsay’ı örnek alarak daha 9 yaşındayken çıktığım yolda oluşan fotoğraf ve efemera koleksiyonum, imparatorlukla ilgili, her biri özgün araştırma konusu olabilecek 100.000 çeşitli parçayı kapsamaktadır.
On yıl kadar önce, üzerinde bir ipucu veya imza taşımasa da, dönemin şartları göz önüne alındığında, I. Dünya Savaşı sonrasında Konstantiniyye’yi işgal eden Müttefik Orduları ile şehre gelen, meçhul bir Fransız subayı tarafından çekilerek bir araya getirildiğini düşündüğüm, beğeneceğiniz fotoğraflardan oluşan albümünü bulma mutluluğunu yaşadım. 1839 yılında, Fransız ressam ve kimyager Louis Jacques Mandé Daguerre tarafından icat edilen ilk modern fotoğraf tekniği daguerréotype ile Sultanların Şehri sunduğu manzaralarla Fransız fotoğrafçıların cenneti ola gelmiştir. Şehre 1840’lı yıllarda gelen ilk fotoğrafçının yine bir Fransız, Joseph-Philibert Girault de Prangey olduğu bilinmektedir. Kendisini yine bir Fransız fotoğrafçı olan Claude-Marie Ferrier ve birçok Avrupalı fotoğrafçı takip etmiştir. Şayet bu öncü Fransız fotoğrafçılar bir dönemin kapısını araladıysa şüphesiz benim meçhul Fransız fotoğrafçım da o kapıyı kapayan son isimlerden olmuştur. Albümde en beğendiğim fotoğraf, işgalcileri Florya Plajı’nda denize girmeye hazırlanırken, yerel halkı da onları seyrederken gösteren karedir. Arkasında 1918 yılı not düşülmüş şehrin bilinen en eski uçaktan çekilmiş hava fotoğrafı da yine bu albümdeki 166 eserden biridir. 4 adet Kırım ve 2 adet Edirne fotoğrafı da meçhul fotoğrafçımın şehre hangi güzergâh üzerinden geldiğine ilişkin bizlere küçük bir ipucu vermektedir. Koleksiyonumun ilginç parçalarından olan bu albümü bugün paylaşırken kitabın kütüphanenizde sevilen yerini alacağını diliyorum. Benzer yayınları takip eden dönemde sürdürmeye gayret göstereceğim.

Son olarak, muazzam bir akademisyen olmasının yanında işgal dönemini çalışmış en yetkin otorite kabul edilen, Sayın Prof. Dr. Nur Bilge Crisse, bugüne kadar okuduğum en kavrayıcı makalelerden birini bu kitap için yazarak okuyucuya işgal günleri atmosferini soluma şansı verdiği için teşekkür etmek isterim. Yayıncım, Denizler Kitapevi’nin kurucusu Sayın Turgay Erol kitabın hazırlık sürecinde büyük sabır gösterdi. Kılavuzluğunda her zaman olduğu gibi çok cömertti. Sayın Meriç Köstem ise tasarımda yaratıcılığın doruklarındaydı.

---