Her devlet hükümran olduğu bölgelerde var olan insan, mal vb. imkanları tespit etmek ve herhangi bir konuda takip edeceği siyaseti önceden belirleme ihtiyacı duyar. Bu çerçevede bakıldığında Osmanlı Devleti’nde çeşitli dönemlerde, toprakla ilgili kayıtlar tuttuğunu görüyoruz. Kısaca adına ‘Tahrîr Defterleri”denilen bu tür kayıtlar ve çeşitli esnaf grupları için tutulan yoklama defterleri bakımından arşivlerimiz oldukça zengindir. Ancak bu sayımlar, modern anlamda nüfus sayımı olma özelliği göstermezler. XVII. yüzyıl başlarından itibaren ise, bu sayımlar da yapılmamıştır.
Dünyada devletler tarafından, XVII. ve XVIII yüzyıllardan itibaren, çağdaş anlamda resmi nüfus sayımları yapılmaya başlanmıştır. Osmanlı Devleti’nde de, II. Mahmut devrinde modern anlamıyla ‘İlk genel nüfus sayımı” gerçekleştirilmiştir. 1830 -1831 yılında gerçekleşen bu sayım Anadolu ve Rumeli’yi kapsamaktaydı.’ Bu ilk genel sayım hakkında, yayınlanmış monografık çalışmalar konuyu farklı yönleriyle ele almışlardır. Ancak bu çalışmaların hepsi 1830 sayımını, modernleşme tarihimiz açısından çağdaş anlamda, yapılan ‘’ilk genel nüfus sayımı” kabul ederler. Bu yaklaşım kısmen doğrudur... 

---