Türk deniz tarihinin şanlı sayfaları bu tarihin yapılmasını, sonraki dönemlerde ise yazılmasını sağlamış ve ismi bugün için meçhul olan on binlerce kahraman Türk denizcisine borçludur. Zengin arşivlerin ve yüz binlerce ciltten oluşan kütüphanelerin barındırdıkları paha biçilmeyecek belgelerin yanında biyografik eserlerin hazırlanışı esnasında göz ardı edilmemesi gereken unsurlardan biri de şüphesiz Türk kültüründe ayrı bir yeri ve önemi olan tarihi mezar taşlarıdır. Türk tarihi ile ilgili birçok alanda olduğu gibi Osmanlı mezarlıkları ve mezar taşları da araştırmacıların ilgisini çok az çekmiştir. Bugüne kadar herhangi bir zümre, cemaat, esnaf kolu, askeri ve devlet teşkilatı mensuplarının mezar taşlarını bir araya getiren bir toplu katalog yapılmamıştır. Halbuki bundan neredeyse kırk sene önce Mehmet Müezzinoviç isimli bir araştırmacı, Balkanlar'daki en önemli Türk şehirlerinin bulunduğu Yugoslavya coğrafyasındaki bütün mezarlıkları tarayarak üç ciltlik büyük bir katalog meydana getirmiştir. Yugoslavya'nın parçalanması sürecinde yaşanan büyük savaş ve çarpışmalar sırasında bu tarihi mezar taşlarının neredeyse tamamının tahrip edildiği hatırlandığında, Müezzinoviç'in ne kadar büyük bir hizmet yaptığı ve ne kadar önemli bir çalışmaya imza attığı daha iyi anlaşılacaktır. Elinizdeki bu kitap Sayın M. Burak ÇETİNTAŞ'ın, Bursa, Edirne, Konya ve İstanbul gibi tarihi kimlik sahibi büyük Osmanlı kentlerinin sosyo-ekonomik, kültürel ve sosyolojik açılardan önemli verilere ulaşılabilecek birer açık hava müzesi hüviyetine sahip tarihi mezarlıklarında sekiz seneyi aşkın bir süre boyunca yaptığı araştırma ve tespit çalışmaları sonucunda ortaya çıkarılanlardan biridir. Türk denizcilerinin mezar taşları, Karadeniz ve Ege Denizi'nde uzun süre hâkimi yet kurmuş olan Doğu Akdeniz' i ise bir Türk gölü haline getiren Osmanlı donanmasının değişik birliklerinde faydalı hizmetler görmüş ve bu başarıda katkı sahibi olan yüzlerce Türk denizcisinin bir zamanlar yaşadığının bugünkü sessiz tanıklarıdır.

---