20.yüzyılın başında yaşanan ekonomik ve toplumsal değişim yaşamakta olduğumuz coğrafyada da etkisini göstermiş, Osmanlı İmparatorluğu yıkılmış yerine Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur. Cumhuriyetin kuruluşu ile büyük bir ivme kazanan bu büyük değişimde çok önemli tarihsel dönemeçler geçilmiştir. Atatürk'ün ölümü, İkinci Dünya Savaşı, çok partili siyasal hayata geçiş, askeri darbeler, serbest piyasa ekonomisine geçiş bu sürecin ilk akla gelen dönemeçleridir. Bu çalışma, İkinci~ Dünya Savaşı ve savaş finansmanı için başvurulan olağanüstü uygulamalar, savaş sonrası Türkiye ekonomisi, İstanbul Tüccar Derneği ve derneğin başta, dış ticaret ve vergi gibi konulardaki görüşleri ile anılan dönemde yaşanan devletçilik ve liberalizm tartışmalarından ibarettir. Çalışma Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı'nda Sayın Yrd. Doç. Dr. Murat KORALTÜRK'ün danışmanlığında Yüksek Lisans tezi olarak hazırlanmıştır. Tez savunulup kabul edildiği ilk haliyle kitaplaştırılmış olmakla beraber, genel olarak gözden geçirilmiş, ifade ve imla benzeri hatalar düzeltilmiş, şekil olarak kitap formatına çevrilmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde İkinci Dünya Savaşı sırasında ve savaş sonrasında Türkiye ekonomisinde yaşanan olağanüstü uygulamalar Milli Korunma Kanunu, Varlık Vergisi, Toprak Mahsulleri Vergisi özelinde ele alınmaktadır. Bu bölümde ayrıca, savaş sonrası ekonomide yaşanan gelişmeler, başta 7 Eylül Kararları olmak üzere Beş Yıllık Plan, Türkiye İktisadi Kalkınma Planı (Vaner Planı) çerçevesinde incelenmektedir. İkinci bölümde; İstanbul Tüccar Derneği'nin kuruluşu, üye profili ve yaptığı çalışmalar anlatılmaktadır. Üçüncü bölümde; İstanbul Tüccar Derneği'nin toplanmasına öncülük ettiği 1948 Türkiye İktisat Kongresi incelenmekte, kongre gündemini oluşturan vergi, dış ticaret ve devletçilik gibi konular hakkında sunulan tebliğler ile kongre sonunda kabul edilen raporlar ele alınmaktadır. Dördüncü bölümde; Cumhuriyetin kuruluşundan 1950'Ji yıllara kadar, özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaşanan, devletçilik ve liberalizm tartışmaları ele alınmaktadır.

---