Türkler ve Almanlar uzun süre barış içinde yaşamış, iyi ilişkilerde bulunmuş ender toplumlardandır. İki ülke münasebetleri 18. yüzyıla kadar geriye gitmektedir. 1890'lı yıllarda hızlı bir gelişme dönemine giren iki ülke ilişkileri Birinci Dünya Savaşı'nda en yüksek noktasına erişti ve Türkiye, Alman yayılmacılığın başlıca hedeflerinden birisi oldu. Bu amaca hizmet etmek üzere kurulan Alman-Türk Cemiyeti binlerce öğrenci ve çırağı Almanya'ya göndererek bunların ileride Yakındoğu'daki Alman çıkarlarına hizmet edecek şekilde eğitilmesini planladı. Çoğu, kimsesizler yurdundan seçilen bu gençler yurtdışına gönderilen ilk kalabalık işçi grubunu oluşturdular. Bunlar Alman üretim tesislerinde ucuz iş gücü olarak çalıştırıldılar. Alman-Türk Cemiyeti'nin önemli faaliyetlerinden bir diğeri de İstanbul'da temeli atılan Dostluk Yurdu'dur. Dostluk Yurdu Alman Kültür Merkezi olarak düşünüldü. Başta Robert Bosch olmak üzere özel teşebbüs tarafından finanse edildi. Ancak Almanların bu projeleri savaşın yenilgi ile sona ermesi üzerine hayata geçirilemedi. Kitabın hazırlanmasında gelişmeleri yakından takip etmiş olan Osmanlı basınından ve Başbakanlık Osmanlı Arşivindeki (BOA) ilgili belgelerden yararlanılmıştır. Bu konuda Almanya' da çok sayıda yayın yapılmıştır. Bunlardan bazıları: Ernst Jaeckh, Der Goldene Pflug, Berlin 1914; Das Haus·der Freundschaft in Konstantinopel, München 1918; Bericht der Deutsch-Türkischen Vereine, Berlin 1918. Theodor Heuss, Robert Bosch Leben und Leistung, Tubingen 1954. Jürgen Kloosterhuis, Deutsche Auslandsvereine und Auswaertige Kulturpolitik, Frankfurt 1993. Çalışmanın hazırlanmasında yardımlarını esirgemeyen Sayın Prof. Dr. ŞefikAlp Bahadır'a, Sayın Dr. Klaus Peter Fouquet'ye, Sayın Dr. İzzet İmre'ye...

---