1864 yılında Anavatanları Kafkasya'dan göç ettirilen ve halen Türkiye, Suriye, Ürdün, Mısır, Yugoslavya ve diğer birçok ülkelerde yaşayan Adigelerin sayısı bu gün Kafkasya'da yaşayanlardan çok daha fazladır. Osmanlı İmparatorluğunun iskân politikası uyarınca göç edenler, imparatorluğun sınırları içinde köy köy, oba oba birbirinden çok uzak yerlere dağıtılarak yerleştirilmiştir. Aradan geçen 126 yıl içinde Adigeler gerek dil ve gerekse örf ve adetleri bakımından büyük kayba uğramışlardır. Asimilasyonu önlemek imkânsız bir durum göstermektedir. Bu halin verdiği ıstırapla, Türkiye'de benden sonraki nesle bildiğim ve bulduğum Adigece sözleri yazılı olarak aktarmak istedim. Gün gelir, kendi öz dilini öğrenmek isteyen olursa, elinde, kör değneği misali de olsa bir kılavuz bulunmasında yarar umdum. Ayrıca Adige dilini bilip de, konuşmaya konuşmaya kelimeleri zorla hatırlayabilir hale gelmiş kimselerin, bellekleri altındaki sözcükleri bellek üstüne çıkarmasında faydası olacağı kanaatine vardım. Günde 15 saatten az olmamak üzere, iki yıl çalışarak, Türkçe-Adigece bir sözlük hazırladım. Okuyucularımın karşısında ilmi bir iddiam yoktur. Eksik sözcük ve tanzim hataları göreceklerdir. Sözlükler bir heyetle uzun ve itinalı bir çalışma ile hazırlanır. Türkiye'de bu konuda uzmanlaşmış kişilerden oluşan bir kadro yoktur. Var ise de her biri bir ilde ve parmakla gösterilecek kadar azdır. Ayrıca dünyada, Türkçe-Adigece daha evvel yayınlanmış bir sözlük de yoktu. Bu nedenle zorluk çektim. Ön çalışmalara başladığımda, Adige dilinde yüz binin üstünde sözcük olduğunu öğrendim. Bu sözcük okyanusunda bilgisizliğimin ve yalnızlığımın acısını hissettim, ümitsiz1iğe düşer gibi oldum. Elinde olmayan sebeplerle, dilini unutmaya başlamış genç kuşağın, özbenliğini korumak için çırpınışları gözümün önüne geldi. Onların bu hali bana taze kan ve güç verdi. Yakın dostlarımın teşviki bana kuvvet kazandırdı. Şimdi: İlerde Türkçe-Adigece daha geniş ve kapsamlı bir sözlük hazırlamak isteyen olursa, elinde, iskeleti hazır bir örnek bulunacaktır. Yapılacak şey: Eksik kelimeleri satır boşluklarına yerleştirmek ve sıralamasını yapmaktır.

---