17. yüzyıl Fransız kadın romancısı Madeleine de Scudéry kardeşi George ile bir dizi tarihi roman yazmıştı. Bunlardan 1641 yılında, ilki olan Ibrahim ou l'Illustre Bassa romanı, adından anlaşılacağı gibi Türkiye üzerineydi. Romanın başlarında görgü tanıklarına ve tarih kitaplarına dayanarak 1582'deki III. Murat'ın şehzadesi III. Mehmet'in sünneti için tarihin belki hiçbir çağında görülmemiş bir görkemlilikte ve elli günü aşkın şenliği yer almaktadır. Şenliğin tarihi romanın geçtiği döneme uymamakla birlikte, bu kitapta üzerinde en çok durulan bu şenliği tanıdığımızda ne Scudéry'nin romancı kurgu ve yapıntı gücü, ne, masalların sonundaki 'kırk gün kırk gece' tekerlemesindeki düş dünyası da gerçekler karşısında sönük kalmaktadır. Yüzyılın elektronik ve uzay çağında bir şehzadenin sünneti, ya da daha henüz beş, altı yaşındaki bir sultanın düğünü için bunca harcama, bunca savurganlık gereksiz bulunabilir. Oysa bunlar kitap boyunca incelemek fırsatını bulacağımız gibi yüzeyde bir gerekçedir. Gene bu incelemede şenliklerin bir toplum içinde çok önemli işlevleri yüklendiğini göreceğiz. Bu satırların yazıldığı sıralarda İngiltere'de Prens Charles ve Lady Diana'nın düğünleri gazetelerde, TV'de dünya kamuoyunu ilgilendiriyordu. Herkes, bu arada çeşitli devlet başkanları, başbakanları Londra'ya akın akın gidiyor, armağanlarını götürüyordu. Bizden de başbakan ve eşi Türkiye'yi temsil etmiş, Türk ulusu adına armağanını sunmuştu. Kraliçe II. Elizabeth çağında olan bu düğün gene 1582 şenliğine çağrışım yapmaktadır. 1582 şenliğinde belli başlı devletlerin tümünün temsilcisi olmasına karşın İngiltere'ninki yoktu. Gerçi şenlikten bir yıl önce İngiliz elçisi William Harborne, The Levant Company için imtiyaz almış, ancak Fransızlar bu imtiyazı kaldırmayı başarmışlar, 1583'de gene imtiyaz sağlanmıştı. Şenlikte Kraliçenin temsilcisinin bulunmamasının nedeni ise Kraliçe I. Elizabeth'in şenliğe değerli armağan göndererek para harcamaktan kaçınması olarak gösterilmektedir. I. Elizabeth'in Türkiye'ye göndermekten kaçındığı armağanı Kraliçe II. Elizabeth Türk başbakanından alıyordu...

---