BELGELER, YAZITLAR / YAPI Kütüphanecilik Tarihimiz için daha bir 'kronoloji' verilemiyorsa, temel nedeni, kütüphane kurumunun Türk Evreni'ndeki doğuş sürecinin bugüne dek tartışılmayışında aramak gerekir. Bu ilk dönemin zaman/mekân boyutu soruşturulmadığı gibi böyle bir doğuşun gerçekleşmesi bakımından zorunlu koşulların neler olabileceği üzerinde de durulmamıştır. Oysa oluşumu irdeleme biçimi ve irdelemenin getireceği veriler yorumlanmadıkça, bu evreye dönük herhangi bir saptama yanıltıcı olabilir. Öyleyse, öncelikle ele alınması gereken, doğuş ortamının nasıl incelenebileceği konusudur. Sözü edilen süreç, Türk Kütüphaneciliği'ne Giriş başlığı altında hazırlanan bir diğer çalışmada tartışmaya açılacaktır. Bunun yanı sıra, salt Geleneksel Kütüphaneciliğimiz'in iç yapısına yönelik betimlemelerle; ya da, 'kim, nerede, ne zaman kurdu' türü sorulara karşılık arayarak 'tarih yazma'nın olanaksızlığı, böylesi yayınların onun kurumsal yapı ve toplumsallaşma yeteneği üzerine 'tartışılabilir bir görüş' getirmeyişinden anlaşılıyor. Türk Bilim, Kültür ve Eğitim Tarihi araştırmalarının çizdiği göstergeler de, kütüphane kurumunun 'toplumsal boyutları' konusunda sağlıklı yorum ve bu yolda 'birleşimlere hazırlayıcı'; ortaya 'anlamlı bir Kütüphanecilik Tarihi' çıkmasını kolaylaştıracak noktada değil. O yüzden, bugünkü aşamada yapılması gerekenin 'tarih yazmak' değil, 'tarihe dönük' bir çalışma olabileceği düşünüldü. Tarih, yaşamı, bütünlüğü içinde algılamak ve geleceğe yönelik tutumu seziş için, kavrama aracıdır. Nitekim özgün anlamı ile 'öğrenmeğe çalışma, araştırma, soruşturarak bilgi edinme, inceleme' eylemini vurgular. Bu nitelik, onun gerek bir yöntem gerekse verisel toplam olarak süregelen etkinliğinde yeterince somutlaşıyor…

---