Gentile Bellini'nin Fatih Sultan Mehmed portresini ilk kez gençlik yıllarımda Londra'daki National Galleıy'de gördüm. O sırada Fatih hakkında çok şey bilmiyordum; zira İstanbul'a, Mehmed'in 1453'te fethettiği şehre yeni taşınmıştım. Sonra XX. yüzyılın son haftasında portreyi İstanbul'da bir sergide tekrar gördüm. Portre 148ü'de, kendi zamanında "Dünyanın Şimdiki Dehşeti, Şanlı Türk İmparatorluğu"nun hükümdarı, Büyük Türk olarak bilinen Fatih'in ölümünden bir yıl önce, bu şehirde yapılmıştı. Bellini'nin tablosunu İstanbul'da incelediğim sırada, Mehmed'i Londra'da portreyi ilk gördüğüm zamandan çok daha fazla tanıyordum; zira aradan geçen zamanda onun fethettiği şehir ve yaşadığı zaman hakkında çok okumuş ve yazmıştım. Mehmed'in 1453'te Konstantinopolis'i alması tüm Avrupa'yı sarstı; zira Mehmed bu fetih ile eski Roma İmparatorluğu'nun Ortaçağ Hıristiyan devamı olan Bizans İmparatorluğu'nu yıkmış, onun yerine Asya'dan yeni gelen Osmanlı Türklerinin Müslüman imparatorluğunu kurmuştu. Osmanlı Türklerinin yedinci hükümdarı olan Mehmed, daha sonra İstanbul adını alacak imparatorluğun başkenti Konstantinopolis'i fethettiğinde henüz yirmi bir yaşındaydı. O sırada Osmanlı Devleti Kuzeybatı Küçük Asya'yı kapsamaktaydı; burada ilk Osmanlı hükümdarı Osman Gazi XIII. yüzyılın sonunda küçük bir beylik kurmuştu ve sonraki beş kuşak varisinin fetih yürüyüşlerinde ele geçirdikleri topraklar ile sınırlar Güney Balkanlar'a doğru genişlemekteydi. Otuz yıllık hükümdarlığı döneminde (1451-81) Mehmed imparatorluğunun sınırlarını Küçük Asya'nın ortalarına kadar genişletirken, Avrupa'daki orduları Macaristan'a kadar sızdı…

---