GEÇEN asrın en meşhur diktatörü ve fatihi Birinci Napoleon, büyük bir asker olduğu kadar ince 'bir edip ve mütefekkirdi. Fakat Avrupa'nın mukadderatını bir çeyrek asır kendinde tutan, bu cihangirin göz kamaştırıcı zaferleri, tantanalı imparatorluk devri onu fikir adamı olarak tanımamıza mani oldu. Bugün, Napoleon'dan bahsedilirken herkesin aklına onun maceralarla dolu hayatı gelir ve hiç kimse o meşhur Fransız İmparatorunun hassas 'bir mütefekkir, iyi düşünen ve tahlil eden bir edip, hatta kendi janrında bir filozof olduğunu hatırlayamaz. Hiç şüphe yok ki, Napoleon imparatorluklar kuran, krallıklar ihdas eden bir cihangir olmasaydı, tarih onu bize geçen asıların mütefekkirleri ve edipleri arasında tanıtacaktı. . Napoleon öleli yüz küsur sene oldu. Bu müddet zarfında onun hakkında yazılan eserlerin sayısı on bin rakamına sığacak kadar çoktur. Bütün ömrünü: Büyük cihangirin hayatını tetkike vakfeden Fransız edibi Octave Aubry istisna edilecek olursa Napoleon'un edebiyatçı ve mütefekkir tarafını tahlil edenlerin sayısı parmakla sayılacak kadar azdır. Kıymeti haiz olan sözlerini Türkçemize çevirip basmak mühim 'bil' 'boşluğu doldurmak olacaktı. Güzel dilimizi, en iyi yazarlardan aziz arkadaşımı Reşat Nuri Güntekin, Fransız lisanına derin vukufu sayesinde bu boşluğu doldurmuş oluyor. Napoleon'un fikirlerini, yazılarını, vecizelerini Octave Aubry'nin eserlerinden seçerek vücuda getirdiği bu eserde tercümenin 'kuru ifadesi ortadan kayboluyor. Hiç bir yabancı koku taşımayan bir Türk edebiyatı eserinin emsalsiz akıcılığı ile karşı karşıya kalıyoruz. Bu kitap, Napoleon'un bütün fikirlerini, düşüncelerini ve vecizelerini 'bir araya toplamak iddiasında değildir. Yukarıda da dediğiniz gibi bu eserden büyük bil' dikkatle seçilmiş karakteristik parçalardır. Münevver bir cihangirin tefekkür sahasının her şubesinde gösterdiği kabiliyetin küçük fakat canlı örnekleridir,

---