Osmanlı tarihinin günümüze ulaşan ilk kaynak eseri, 15. yüzyılın başlarında yazılmıştır. İlk iki yüzyılı bir bütün olarak anlatan Osmanlı tarih kaynakları ise 15. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmaya başlamıştır. Araştırmacılar, bu kaynakları çoğunlukla siyasi tarih çalışmaları için kullanırlar. Ancak bu eserlerde, Osmanlı sosyal hayatı ve devlet düzeni/teşkilatı ile ilgili çeşitli konular da bulunmaktadır. Bunlardan sosyal tarihle ilgili olanların bazılarını daha önce bildiri/makale konusu yapmıştık. İşte elinizdeki bu eser, üzerinde çalışılan konulara yeni pek çok konunun eklenmesiyle meydana gelmiştir.
Osmanlı devlet hayatını ilgilendiren bütün olayların merkezinde padişah ve üst düzey yöneticiler (devlet ve saltanat erkânı) bulunmaktadır. Osmanlı sosyal hayatı söz konusu olduğunda ise burada, olayların odağında Osmanlı hanedanının bir numaralı üyesi padişah bulunur. Sosyal hayatın esas çekim merkezi ise Saray’ın, padişah ailesinin oturduğu Harem Dairesi’dir. Dolayısıyla sosyal tarih anlamında, padişahın dışındaki yöneticiler (vezirler ve diğerleri) halktan/reâyâdan âdeta farksız bir durumdadır. 15. yüzyılın Osmanlı tarih kaynaklarında hiçbir vezirin veya başka bir Osmanlı bürokratının kendilerinin veya çocuklarının evlilik/sünnet düğünlerine dair herhangi bir kaydın yer almaması bunun en belirgin göstergesidir. Sosyal hayatın hiçbir yerinde olmayan halk ise, sadece düğün konuğu olarak, bazı saray düğünleri kayıtlarına geçmeyi başarabilmişe: Seçkin yönetici zümrenin dahi yer almadığı bir Osmanlı sosval hayat fotoğrafında halkı aramak aslında beyhude bir çabadır...

---