Ekseriya hayatın tuhaf safhalarını daha iyi görürüm. Sonra bu hal olmasa çektiğim faciaları hazmedemezdim. Bundan dolayı ahlakımın bu kısmına daima müteşekkirim. Tevkifim ve sürülmemde de neden bilmem bu taraflar daha fazla bir tesir bıraktı. Şu menfa hatıralarını okuyacak olan okuyucularıma tamamıyla bir silsileler faciasını tasvir etmek benim için daha kolay olmakla beraber kendilerini sıkmaktan korkuyorum. Çünkü yedi seneye varan bu gamlı hayatta hapisten tutunuz da idama kadar şahsıma karşı vuku' bulabilecek zulmün her çeşidi mevcuttur. Meşrutiyet namı verilen o garip tarihe yardımı dokunacak olan kıtallerden başka Ermeni kıtali, Rum imhası gibi safhalarsa oldukça mühim bir yer tutar. Dünyada en kolay şey öldürmek, en güç şey yaşatmaktır. Onlar memleketi öldürdüler, ben vukuatı yaşatacağım. Nazım Paşa'nın katli ile iktidara gelen İttihat ve Terakki zamanında gazetemizi yaşatmaya çalışıyorduk. Lazım gelen hücumlar yapılamıyor. Bütün yazabileceğimiz şeyleri günlük efsanelere sıkıştırarak bir gün Haccac-ı zalime ait bir hikâye yazmıştım. Arkadaşlardan bazıları beğendi. "Ne demek istediğin belli" gibi imalarda bulundular. O günün akşamı memleket asayişini kimseye atik dedirtmemek suretiyle temin eden bir zat resmen beni çağırttı. Gözlerini sağa sola kaydırarak: -Bu gibi günlük efsanelerle ne demek istediğini anladım. Sonra karışmam ha! Azarlamasıyla dişlerini gıcırdattı. Masaldan ibaret olan bir fıkra için bu derece telaşa lüzum olmadığı iddiasıyla gazeteyi kapatılmaktan kurtarıncaya kadar akla karayı seçtik…

---