Edebiyat alanında, Doğu ve Balı Türk aydınlarının birbirlerini etkiledikleri ve izledikleri bilinmekte ise de, bu yakınlık kültürel ve siyasal farklılıkların doğuşunu önleyememiştir. Orta Asya Türk toplulukları ile Osmanlı Türkleri arasındaki ilişkilerin son bir kaç yüzyıl sınırlı kalması da buna neden olmuştur. Tarihi süreç içerisinde, çeşitli Türk toplulukları farklı siyasi egemenlikler içinde oldukları gibi, farklı kültürel etkiler de almışlardır. Bir yabancılaşma gibi görünen bu gelişme, içinde bulunduğumuz dönemde bir zenginlik kaynağı olmuştur. Çünkü farklılıkların aynı kökten gelen toplumlara ait olması, etkileşim ve yararlanma sürecini hızlandıran bir durumdur. Bunu, bizim olduğu kadar, kardeş Türk topluluklarının kültürel gelişmelerinde de bir şans olarak değerlendiriyorum. Türk toplulukları arasında etkileşmenin ilk ve en yakın alanının dil olması da, son derece doğal bir gelişmedir. 19. yüzyılın başlarına kadar, Osmanlı ve Hakanı olmak üzere aynı kökten gelen iki yazı diline sahip olan Türk dünyası, özellikle Sovyetlerin uyguladıkları politika ile birçok lehçeye bölünmüştür. Her şive, ayrı bir alfabeye bağlanarak, farklı bir yazı dili şekline getirilmeye çalışılmıştır. Bugün, Türk toplulukları yeniden ortak bir yazı diline kavuşma isteği ve çabası içindedirler. Ortak bir yazı dili, var olan sevgi ve kardeşlik bağlarını güçlendirmenin en etkili aracı ve diğer alanlardaki etkileşimlerin de ilk adımı olacaktır. Kültür Bakanlığı önce, "Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü"nü hazırlatmış, ardından Türk dünyası edebiyatlarından çeşitli eserleri Türkçeye kazandırmıştır. "Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi" ise, hacim ve içerik açısından bu çalışmaların en kapsamlısıdır. Bu eser, Türk dünyasının aydınlarını ortak metinlerle tanıştıracak, yakınlaştıracak ve bu metinler üzerinde karşılaştırmalı araştırmalar yapmalarına olanak sağlayacaktır. Her cildin içeriğini oluşturan lehçenin edebiyatının uzmanları tarafından hazırlanması da önemli bir özelliktir.

---