İstanbul'un fethinden, Osmanlı Devleti'ni sağlam temeller üzerine oturtan sayısız parlak zafere kadar, Fatih Sultan Mehmed'in hayatındaki belli başlı olayları konu alan klasik bir eser. Batılıların, Bizans İmparatorluğu'na öldürücü darbeyi vuran adam olarak tanıdığı Fatih, Türk halkı için askeri dehası, devlet adamlığı, sanat ve bilime olan yatkınlığıyla, gelmiş geçmiş en büyük hükümdarlardan biridir. Kritovulos, fetih sırasında İstanbul'da bulunmamış olmakla beraber, kuşatmanın devamı süresince İstanbul'un pek yakınında bulunduğundan, fetihte bulunanları dinlemek ve ilk el kaynaklan görmek fırsat ve yetkisine sahip olan ender kişilerden olduğundan, yazmış olduğu tarih bu yönden ayrı bir önem taşımaktadır. Bütün bunlarla beraber Kritovulos hakkında, Fatih'in maiyetinde bulunduğu, nimetleriyle beslendiği, kitabında Fatih'i methettiği ve dolayısıyla tarafsız kalamadığını söyleyen yabancı kaynaklar mevcutsa da, olaylar açıklanırken verilen bilgiler, aklıselimin rehberliğinde gün ışığına çıkmakta ve okuyucu kendi ölçüleri içinde gerekli kararı verebilmektedir. Bütün bu iddiaları bir tarafa bırakarak İstanbul'un fethi sırasındaki olaylara yakından ve derinlemesine girmesini ve eleştirmesini bilen Kritovulos'un, kitabında da göreceğimiz gibi olayları tek taraflı değil, tarafsız olarak bizlere kadar ulaştırabildiğinin bir hakikat olduğunu okuyucularımız kabul edeceklerdir. Ayrıca bu konuda eser veren yabancı kaynakların yer yer Kritovulos'un kitabından pasajlar aktarmış olmaları da eserin değeri hakkında bir ölçü olacak niteliktedir.

---