On beş yirmi gün kala, vakitli vakitsiz cami ve mescit şerefelerinde müezzinler görülmeye başlar, kandilleri yerine takar, sırası bozulmuşları düzeltirlerken, gözü ilişenler: 'Rabbime bin şükür mübarek ay da geldi!..' diye sevinirlerdi. Kudûmunun ilk işareti buydu. Bir iki gün sonra, selâtin camilerin iki minaresi arasında mahya ipleri bağlanırken görenlerde gene memnuniyet ve tehniyet: 'Elhamdülillâh, on bir ayın sultanına gene yetiştik çocuklar!.. Daha ardından Beyazıt Meydanı'nda, Serasker Kapısı'ndan içeri galdır guldur beygirler ve iki mantelli top. Ezanda iftar vaktini gürletecekler... Seyrine üşüşen üşüşene; gene hamdeden edene: Artık adım başında çeşit çeşit Ramazan alâmetleri, her tarafta faaliyet belirirdi' "Boğaz'da görülenler hep pazar kayığı, ateş kayığı, balıkçı alamanası, yelkenli oladursun, bir müddet evvel iki ecnebi vapuru işlemeğe başlamışmış; bundan gayrete gelen Tersane-i Amire bir vapur tahsis etmiş. 19 Cemaziyelahir 1267 tarihli Takvim-i Vekayi'deki ilana göre akşamın dokuzunda köprüden kalkıp yolcuları köylere çıkara çıkara İstinye'ye kadar varacak…'

---