En son kütüphanem Fransa’da, Loire Vadisi’nin güneyinde yer alan ve on haneden daha azını barındıran sessiz sakin bir köydeki eski, taştan yapılmış bir papaz evindeydi. Hayat arkadaşımın ve benim o mekânı seçme sebebimiz evin kendisinin yanında yüzyıllar öncesinde kısmen yıkılmış olan ve o sırada otuz beş bin kitaptan oluşan kütüphaneme ev sahipliği yapacak genişlikte bir ahır binasının bulunmasıydı. Kitaplar yerlerini bulur bulmaz ben de kendi yerimi bulurum diye düşünmüştüm. Yanıldığım zamanla ortaya çıkacaktı.
İnsanı girişten alıp karşısındaki bahçenin içine kadar götüren ağır, meşe ağacından sürgülü kapıları ilk kez açtığımda bu evde yaşamak istediğimi biliyordum. Taştan yapılmış kemerli ana kapının çerçevesinde beliren manzara uzaktaki gri bir duvara kadar alabildiğine uzanan yumuşak bir çimenliğe gölgelerini düşüren iki çok yaşlı Sofora ağacından oluşuyordu; yeraltmdaki kubbeli dehlizlerin evle, uzakta bulunan ve şimdilerde çürüyüp dağılmaya yüz tutmuş bir kule arasında bağlantı sağlamak için köylü savaşları esnasında kazılmış olduğunu anlattılar bize. Yıllar içinde, hayat arkadaşım bahçeye özenle baktı, gül fidanları dikip bir sebze tarhı kurdu ve içi boşalmış ağaç gövdelerinden tekini çerçöple dolduran ve üstteki dalların da tehlike yaratacak derecede kırılganlaşmasına yol açan önceki mal sahiplerinin hunharca muamelesine maruz kalmış ağaçların bakımını üstlendi. Bahçede yaptığımız her yürüyüşte onun sahipleri değil koruyucuları olduğumuzdan dem vururduk, çünkü tüm bahçelerde olduğu gibi burası da eskilerin “huşu” tabir ettiği hali uyandıran bağımsız bir ruhun mülkiyetindeymiş hissini verirdi insana. Plinius, bahçelerin ruhani niteliğini izah ederken, bu durumun bir zamanlar ağaçlann tanrıların tapmakları niteliğini taşımasından ve tanrıların da bunu unutmamış olmasından kaynaklandığını söyler... 

---