Yürürlükteki Anayasanın tam metnini hazırlamak; ilk bakışta sanılabileceği kadar kolay bir is değil. 1969 Kasımından beri Anayasada yapılan değişiklikler, bunların bazılarıyla ilgili Anayasa Mahkemesi kararlan, geçici maddeler konusundaki sistem aksaklıkları ve birtakım imla tutarsızlıkları yanlışsız bir hukuk metninin ortaya konmasını güçleştiriyor. Nitekim bazı derlemelerde bu güçlüklerin yol açtığı yanlışlar açıkça görülmektedir... Bu derlemede Anayasanın tümüne ilişkin genel gerekçe ile maddelerin ya da değiştirilen hükümlerin gerekçeleri yok. Aslında, bazı derlemelerde verilen izlenimin aksine, gerekçelerin bulunmaması hiç de önemli bir eksiklik değil; hatta tam tersine yanlış yorumlardan koruyucu bir sadelik bu. Hükümlerin yorumlanmasında gerekçelerin kullanılması, hukukta "tarihsel yorum' denen bir yorum yönteminin yollarından ancak biri. Yasaları yapanların niyetlerini araştırarak sonuca varmağa çalışan böyle bir yorum bakımından bile, gerekçelerin bilinmesi yeterli değil: hazırlık çalışmalarının, komisyonlardaki ve genel kurullardaki tartışmalarında incelenmesi zorunlu. Gerekçeler, genellikle, hükümlerin henüz kesin biçimlerini almadığı bir aşamada, metinlerin komisyonlardan meclislerin genel kurullarına gönderildikleri sırada yazılır. Yazılışlarındaki acelecilik ve bunun yol açtığı eksiklikler bir yana, sonradan bambaşka bir biçim alıveren madde metinleri ile bu gerekçelerin birbirini tutmaması bile pekâlâ mümkündür. Örneğin, _Cumhurbaşkanının seçimi ve tarafsızlığı kenar başlığını taşıyan 95. maddenin gerekçesinde "seçilme için kırk yaş kaydı, olgunluk için yeter bir şart sayılmıştır" denir, oysa madde metni "Cumhurbaşkanının yükseköğrenim yapmış" olmasını da zorunlu sayar. 1961'de, Kurucu Meclisin Temsilciler Meclisi genel kurulunca konan bu şart, aynı Meclisin Anayasa Komisyonunca gerekli görülmediği için, gerekçede söz konusu edilmemektedir…

---