Tarihimizde, adına "31 Mart Olayı" veya "İsyanı", "İhtilali" denilen rumi takvimle 31 Mart 1325'de, miladi takvimle 13 Nisan 1909'da ortaya çıkan, kısaca "31 Mart Vakası / Olayı" adıyla anılan olay hakkında birçok kitaplar yazılmış, Olay'ın en önemli özelliği, tarihimizde çarpıtılan veya olduğundan farklı gösterilen konuların en önde gelenlerinden birisisini teşkil etmesi olmuştur. Çıktığı günden beri 31 Mart Olayı hakkında devamlı iki görüş çarpışmıştır: "İrtica olayıdır", "İrtica olayı değildir." "İrtica"dan kasıt, "geriye dönüş" tür. Zamanının şartlarında Meşrutiyet uygulamalarının devlet ve ülkeye zarar vereceğini düşünen Sultan II. Abdülhamid, Temmuz 1908 Jön Türk İhtilali'nin baskısı sonucu Meşrutiyet'i 24 Temmuz ı 908'de yeniden ilan etmek zorunda kalmış, Meşrutiyet taraftarı Jön Türkler. Sultan işbaşında kaldıkça hep "acaba İstibdat'ı geri getirir mi" endişesiyle yaşamışlardır. 31 Mart Olayı çıkınca, isyancı askerlerin "Padişahım çok yaşa, Şeriat isteriz, İttihatçıları istemeyiz" sloganı ile meydanlarda görünmesi üzerine, bunun ilk değerlendirmesi "Meşrutiyet mahvoldu" şeklinde olmuş, bu değerlendirmeyi İttihatçılar yapmış, ardından, Selanik'ten gelen Hareket Ordusu, İstanbul'a hakim olduktan sonra, "İrtica olayı"nın suçlusu olarak gördüğü Sultan II. Abdülhamid'in hal'i ve "Olay'ı çıkarmada rolleri var" denilen İtilafçılar'ı kurulan Divan-ı Harp'ta yargılayarak cezalandırmalarına sebep olmuştur. 31 Mart Olayı'nın ilk günlerine hâkim olan bu hava ile hep "İrtica Olayıdır" tezi ortaya atılarak, Olay böyle izah edilmiş, bu sonra, "resmi tarih anlayışı"na da aynen yansıtılarak adı geçen olayın "irtica olayı" oldu tezi sürekli işlenmiştir. Zaman geçtikçe ve puslu hava dağıldıkça, gerçekler ortaya çıkmaya başlamış, 31 Mart Olayı'nın bir "irtica olayı" değil, İttihatçı ve İtilafçı Jön Türkler arasında, üstelik işin içine İngiltere-Almanya eksenindeki nüfuz mücadelesi de karışınca, iki taraf arasında teke tek iktidar kavgası olmasının yanında, bunların ortak emeli Sultan II. Abdülhamid'in iktidardan alınmasıydı…

---